Wydział Nauk Społecznych powstał 1 października 1973 roku z siedzibą w Katowicach przy ul. Wita Stwosza 17/17a. W skład Wydziału weszły jednostki organizacyjne funkcjonujące dotychczas w ramach Wydziału Humanistycznego: Instytut Pedagogiki i Psychologii, Instytut Historii oraz Instytut Filozofii, Socjologii i Nauk Politycznych. Ten ostatni powstał z przekształcenia, istniejącego od 1970 r., Instytutu Nauk Społecznych.
Struktura Wydziału ulegała dalszym przekształceniom: w 1974 r. utworzone zostały dwa odrębne instytuty. Instytut Pedagogiki oraz Instytut Psychologii; w 1975 roku powołany został Instytut Filozofii i Socjologii oraz Instytut Nauk Politycznych; w 1976 r. wyodrębnione zostały instytuty - Instytut Filozofii i Instytut Socjologii, a do nowo powstałego Wydziału Pedagogiki i Psychologii przeszły Instytut Pedagogiki i Instytut Psychologii. W strukturze WNS znalazła się również Katedra Nauk Ekonomicznych (obecnie Zakład Nauk Ekonomicznych) oraz Zakład Historii Sztuki. Tak ukształtowana (w drugiej połowie lat siedemdziesiątych) podstawowa struktura organizacyjna Wydziału istnieje do dziś (2007 r.)
W dniu 1 października 1978 roku Wydział Nauk Społecznych przeniósł się do nowej siedziby przy ul. Bankowej 11. W październiku 1997 r. została oddana do użytku nowa aula, przez wiele lat, najbardziej reprezentacyjna sala Uniwersytetu. Organizatorem i pierwszym dziekanem Wydziału był Doc. dr Janusz Kolczyński.
W kolejnych kadencjach funkcje dziekana pełnili:
| I kadencja: | Doc. dr Janusz Kolczyński 1.10.1973 - 31.08.1975 |
| II kadencja: | Doc. dr Janusz Kolczyński 1.09.1975 - 31.12.1976 Doc. dr hab. Bohdan Jałowiecki 1.01.1977 - 31.08.1978 |
| III kadencja: | Doc. dr hab. Jan Kantyka 1.09.1978 - 30.04.1979 Doc. dr hab. Jan Przewłocki 1.05.1979 - 31.12.1980 Doc. dr hab. Jerzy Szydłowski 1.01.1981 - 31.08.1981 |
| IV i V kadencja: | Prof. dr hab. Jan Kantyka 1.09.1981 - 31.08.1984 1.09.1984 - 31.08.1987 |
| VI i VII kadencja: | Prof. UŚ dr hab. Adam Hrebenda 1.09.1987 - 31.08.1990 1.09.1990 - 31.08.1993 |
| VIII i IX kadencja: | Prof. UŚ dr hab. Jan Iwanek 1.09.1993 - 31.08.1996 1.09.1996 - 31.08.1999 |
| X i XI kadencja: | Prof. zw. dr hab. Józef Bańka 1.09.1999 - 31.08.2002 1.09.2002 - 31.08.2005 |
| XII kadencja: | Prof. UŚ dr hab. Bogdan Łomiński 1.09.2005 - 31.08.2008 |
| XIII kadencja: | Prof. zw. dr hab. Wiesław Kaczanowicz 1.09.2008 - 31.08.2016 |
| XIV kadencja: | dr hab. Kazimierz Miroszewski od 31.08.2016 |
Pracownicy Wydziału pełnili funkcje rektorskie i prorektorskie. Pierwszym Rektorem Uniwersytetu Śląskiego został historyk prof. dr hab. Kazimierz Popiołek. W latach 1972-1980 funkcję Rektora sprawował prof. dr hab. Henryk Rechowicz. W okresie 1.10.1990 - 30.11.1990 obowiązki Rektora pełnil prof. dr hab. Czeslaw Głombik
Funkcje prorektorskie pełnili:
Prof. dr hab. Bohdan Jałowiecki (1.09.1978 - 30.04.1979)
Prof. dr hab. Jan Kantyka (1.05.1979 - 31.08.1981)
Prof. dr hab. Jacek Wódz (1.02.1982 - 31.08.1987)
Prof. dr hab. Czesław Głombik (1.06.1982 - 31.08.1990)
Prof. dr hab. Wojciech Świątkiewicz (1.09.2002 - 31.08.2005).
Od 1 września 2016 roku funkcję Prorektora ds. badań naukowych pełni prof. dr hab. Andrzej Noras.
Na wniosek Rady Wydziału Nauk Społecznych Senat Uniwersytetu Śląskiego nadał tytuły doktora honoris causa:
- Edmundowi Osmańczykowi (1975)
- Kazimierzowi Popiołkowi (1977)
- Jerzemu Ziętkowi (1977)
- Bogdanowi Suchodolskiemu (1978)
- Janowi Szczepańskiemu (1985)
- Richard'owi Pipes'owi (1994)
- Pierre'owi Sadran (1994)
- Jacques'owi de Chalendar (1996)
- Ryszardowi Kapuścińskiemu (1997)
- Michałowi Hellerowi (2015)
- Jerzemu Mikułowskiemu Pomorskiemu (2017)
Struktura Wydziału ulegała dalszym przekształceniom:
- w 1974 r. utworzone zostały dwa odrębne instytuty. Instytut Pedagogiki oraz Instytut Psychologii;
- w 1975 r. powołany został Instytut Filozofii i Socjologii oraz Instytut Nauk Politycznych;
- w 1976 r. wyodrębnione zostały instytuty - Instytut Filozofii i Instytut Socjologii, a do nowo powstałego Wydziału Pedagogiki i Psychologii przeszły Instytut Pedagogiki i Instytut Psychologii.
- utworzona w 1973 r. Biblioteka Wydziału Nauk Społecznych
- utworzona w 2002 r. Wydziałowa Pracownia Stosowanych Nauk Społecznych.